මිහිපිට කිසිවෙකුත් හුදෙකලාව ජීවත් වීමට අකමැතිය. අප තුළ සතුට, ප්‍රීතිය, උද්දාමය බොහෝ විට රඳා පවතිනුයේ එම හැඟීම් තවකෙකු හෝ පිරිසක් සමඟ බෙදාගැනීම තුළය. ඔබ ගන්නා ආහාරයක් වුව රසවිඳිය හැක්කේ එය තනිව අනුභව කිරීමට වඩා සමූහයක් සමඟ අනුභව කිරීම තුළය. මිනිසා මිහිපිට බිහිවී ඇත්තේ තනිව ජීවත් වීමට නොව සමූහයක් තුළ ජීවත් වෙමින් ජීවිතය තුළ ඇති ආශ්වාදය විඳීමටය.

පාළුව, තනිකම හෙවත් හුදෙකලා බව යනුවෙන් සැබැවින්ම අදහස් වන්නේ කුමක්ද? බොහෝ මනෝ විද්‍යාඥයන්ගේ මතය අනුව ඔබට සිටින මිතුරන් සංඛ්‍යාව අනුව හෝ ඔබට සිටින නෑදෑයන් සංඛ්‍යාව අනුව පාළුව හෝ තනිකම මැන බැලිය නොහැක. පාළුව හෝ තනිකම ඔබට දැනෙන හැඟීමකි. එම හැඟීම තුළ ඔබව අසරණ වී දැනෙනවා මෙන්ම බොහෝ පිරිසක් ඔබ වටේ සිටියත් ඔබේ ජීවිතයේ තනිකම හෝ හිස් බව මකා දැමිය නොහැකි බවද ඔබට දැනේ. මෑතකදී කරන ලද සමීක්ෂණයකින් පෙනීගොස් ඇත්තේ අවුරුදු 45ට වැඩි අමෙරිකානු ජනගහණයෙන් මිලියන 42ක් දරුණු කල්පවතින හුදෙකලා බවින් (Chronic loneliness) පෙළෙන බවය. තවත් බොහෝ සමීක්ෂණවලින් පෙනීගොස් ඇත්තේ දරුණු හුදෙකලා බව නිසා සෞඛ්‍යයට ඇතිවන හානිය අධික ලෙස දුම්පානය කරන්නකුගේ සෞඛ්‍යයට ඇතිවන හානිය හා සමාන බවය. නමුත් මෙහි ඇති වෙනස නම් දුම්බීම නිසා ඇතිවන හානිය ගැන අපි හොඳින් දැනුවත් වන අතර හුදෙකලා බව නිසා ඔබට වන හානිය ගැන නිසි අවබෝධයක් නැති බවය.

යම්කිසි පුද්ගලයකු දිගටම හුදෙකලා බවින් පෙළීම නිසා ඔහු හෝ ඇය නොදැනුවත්වම ප්‍රධාන මානසික රෝග තුනකට ගොදුරැ විය හැකි බව සමීක්ෂණවලින් පෙනීගොස් ඇත. එම රෝගී තත්ත්වයන් නම් මානසික අවපීඩනය (Mental depression), සමාජ භීතිකාව (Social anxiety disorder) සහ මත්පැනට ඇබ්බැහි වීම (Addiction) වේ.

හුදෙකලා බව සහ මානසික අවපීඩනය

අමෙරිකාවේ චිකාගෝ සරසවියේ කරන ලද සමීක්ෂණයකින් පෙනීගොස් ඇත්තේ අවුරුදු 5කට වඩා හුදෙකලා බවින් පෙළෙන පුද්ගලයකු මානසික අවපීඩනයට ගොදුරු වීමට තිබෙන හැකියාව ඉතා වැඩි බවය. මානසික අවපීඩනය යනු ප්‍රබල මානසික රෝගී තත්ත්වයකි. ජීවිතය එපාවීම, කලකිරීම, කිසිම දෙයකින් සතුටු නොවීම, ජීවිතය නැතිකර ගැනීමේ සිතුවිලි ඇතිවීම යනාදී ලක්ෂණ සමඟ ඇතිවන මානසික රෝගී තත්ත්වයකි. මෙය අපි රේණුකාගේ කතාවෙන් තේරුම් ගනිමු.

රේණුකාගේ වයස අවුරුදු 50 යි. ඇගේ සැමියා බැංකුවක විධායක නිලධාරිනියකි. ඇයට සිටියේ එකම දියණියකි. මෙම දියණිය වැඩිදුර අධ්‍යාපනය සඳහා විදේශගත වී දැන් වසර තුනක් ගෙවී ගොස්ය. රේණුකාගේ සැමියා ඉතා කාර්යබහුල ජීවිතයක් ගත කළේය. ඇයගේ සිතුම් පැතුම් බොහෝ විට බෙදාගනු ලැබුවේ තම දියණිය සමඟය. දියණිය විදෙස්ගත වීමත් සමඟ ඇය තදින්ම පාළුවට හා හුදෙකලාවට ගොදුරු විය. ඇගේ තනිකම ගැන ඇය මෙසේ පැවසුවාය.

“මගේ සැමියා හරිම කාර්යබහුලයි. වැඩ අවසන් වී ගෙදර පැමිණි විටත් වැඩිපුර ඉන්නෙ රූපවාහිනිය ළඟ. ඉස්සර නම් මගේ සිතුවිලි, වේදනාවන්, සතුට, මේ සියල්ල බෙදාගත්තෙ දුවත් එක්ක. ඒත් ඉතින් මම හිත හදාගෙන සියලුම දේ දරාගෙන අවුරුදු 2ක්ම හිටියා. දැන් නම් මට මගෙ දුක දරාගන්න බැහැ. රෑට නින්ද යන්නෙත් නෑ. ඇඟට පණ නෑ. ඉස්සර ආශාවෙන් කරපු දේවල් දැන් කරන්න හිතෙන්නෙ නෑ. ජීවිතෙත් එපාවෙලා. දැන් නම් මට හිතෙන්නෙ තනිකමට එහා ගියපු ලොකු පීඩනයකින් මම පෙළෙනවා කියලා.”

මෙහි එන රේණුකා, දියණිය විදෙස්ගත වීමත් සමඟ පාළුව හා හුදෙකලාවට ගොදුරු වී පසුව මානසික අවපීඩනය නැමැති රෝගී තත්ත්වයෙන් පෙළෙන බව පෙනී යයි.

හුදෙකලා බව සහ සමාජ භීතිකාව

හුදෙකලාව සහ සමාජ භීතිකාව අතර ඇත්තේද කිට්ටු සම්බන්ධතාවයකි. සමාජ භීතිකාව යනු සියලුම ආතතික රෝගයන්ගෙන් බහුලව දක්නට ලැබෙන රෝගී තත්ත්වයකි. මොවුන්ට සමාජයේ ඇසුරු කිරීමට හෝ අලුතෙන් සම්බන්ධතා ගොඩනගාගැනීමට ඇත්තේ මහත් භීතියකි. ඔවුන් සිතනුයේ අනෙක් අය තමාගේ යම් අඩුපාඩුවක් දකී යැයි, තමාව විනිශ්චයට ලක්වේ යැයි යනාදී වශයෙනි. මේ භීතිය නිසාම ඔවුන් ක්‍රමක්‍රමයෙන් හුදෙකලා බවට පත් වේ. මෙම හුදෙකලාව තුළ ඔවුන්ගෙන් මිතුරන් මෙන්ම සමාජයද ඈත් වී යයි. මෙසේ හුදෙකලාවට ගොදුරු වුණු අයගෙන් කොටසක් නොදැනුවත්වම මානසික අවපීඩනයට ගොදුරු වී ජීවිතය කලකිරීමටද පුළුවන.

හුදෙකලා බව සහ මත්පැනට ඇබ්බැහි වීම

හුදෙකලා බවින් පීඩා විඳින්නන් එසේ නොවන අයට වඩා පහසුවෙන් මත්ද්‍රව්‍ය හෝ මත්පැන්වලට ඇබ්බැහි වී ඇතිබව සමීක්ෂණවලින් පෙනීගොස් ඇත. එමෙන්ම මත්ද්‍රව්‍යවලට ඇබ්බැහි වූවකු ක්‍රමක්‍රමයෙන් හුදෙකලා බවට ගොදුරු වන බවද සොයාගෙන ඇත. පහත සඳහන් හැඟීම්වලට ගොදුරු වී ඇති අය පහසුවෙන් මත්ද්‍රව්‍ය හෝ මත්පැනට ගොදුරු විය හැක. මේ හැඟීම් මොනවාදැයි බලමු.

මම සමාජය තුළ තනි වී ඇතැයි යන හැඟීම, මම කිසිවකුටත් අවශ්‍ය පුද්ගලයකු නොවේ යැයි යන හැඟීම, කිසිවකු මාව තේරුම් නොගනී යන හැඟීම, කිසිම බලාපොරොත්තුවක් නැතැයි යන හැඟීම, අනෙක් අය මාව අතහැර දමා ඇතැයි යන හැඟීම, මට කවුරුවත් ආදරේ නැතැයි යන හැඟීම.

හුදෙකලා බව සහ හෘදයාබාධ

යුරෝපීය හෘදයාබාධ සංගමය 2018දී පවත්වනු ලැබූ වාර්ෂික සම්මේලනයේදී ඉදිරිපත් කළ සමීක්ෂණ වාර්තාවකින් පෙන්වා දී ඇත්තේ හුදෙකලා බවින් පෙළෙන පුද්ගලයන් හෘදයාබාධයකට ගොදුරු වීමට ඇති හැකියාව සාමාන්‍ය පුද්ගලයකුට වඩා දෙගුණයකින් වැඩි බවය. මෙම සමීක්ෂණයට රෝගීන් 13463ක් සහභාගි කරගෙන ඇත.

හුදෙකලා බවින් අපිට ගැලවිය හැකිද?

හුදෙකලාවෙන් හෝ තනිකමින් ඔබ ගලවාගැනීමට නොයෙකුත් ක්‍රම සහ විධි මනෝ විද්‍යාඥයන් විසින් පෙන්වා දී ඇත. මින් ක්‍රමවේද කිහිපයක් අපි සලකා බලමු.

1. හුදෙකලා බව ඔබගේ මනසට සහ ශරීරයට හානිකර බව අවබෝධ කර ගැනීම.

දිනකට සිගරැට් 15ක් බොන පුද්ගලයකුට වන හානියට සමාන හානියක් ඇතිවන බව අවබෝධ කර ගැනීම. අමතක වීමේ රෝගය හෙවත් ඩිමෙන්ෂියාව ඇතිවීමේ ප්‍රවණතාවය 64% කි. මීට අමතරව අප දැනටමත් දන්නා ආකාරයට හෘදයාබාධ, අංශභාගය, අධික රුධිර පීඩනය වැනි රෝගවලට පෙළඹවීම හැකියාව වැඩිය.

2. ඔබගේ තනිකම හෝ පාළුවට නිශ්චිතම හේතුව නිසි ලෙස සොයාගැනීම.

සමහර විට ඔබ තම සමීප මිතුරන්ගෙන් හෝ නෑදෑයන්ගෙන් ඈත්වීම හෝ හුදෙකලා වීම විය හැකිය. එසේත් නොමැති නම් තමාටම ආවේණික ආකල්ප හෝ සිතුවිලි නිසා ඔබ තුළට ඔබව හුදෙකලා වීමට පුළුවන. ඔබේ තනිකමට හෝ පාළුවට හේතුව සොයාගැනීමට අපහසු නම් මනෝ චිකිත්සක උපදේශනයට සහභාගි වී උදව් ලබාගැනීමට පුළුවන.

3. සමාජ සම්බන්ධතාවයන් වැඩිදියුණු කර ගැනීම.

ඔබ පවුල, නෑදෑ හිතමිතුරන් සමඟ සම්බන්ධතාවයන් වැඩිදියුණු කරගන්නා තරමට පාළුව හා හුදෙකලා බව නැති වේ. ඔබගෙන් ඈත්වී ගිය හොඳ මිතුරන්, නෑදෑයන් එකතු කරගන්න.

4. අප සිතන අයුරු වෙනස් කර ගැනීම.

අපගේ බොහෝ සිතුවිලි ඍණාත්මකය. ඒවා තුළ බොහෝ විට පිරී ඇත්තේ ඉරිසියාව, ආත්මාර්ථය, විවේචනය, කුහකකම, දුෂ්ඨකම වැනි දෑය. මේ සිතුවිලි අප ආදරය කරන බොහෝ දෙනා අපගෙන් ඈත් කර තබයි. බොහෝ සමීක්ෂණවලින් පෙන්වා දී ඇත්තේ ඍණාත්මක සිතුවිලි අවම කරගෙන ධනාත්මක ලෙස ජීවිතය දෙස බැලීමට පුරුදු කර ගැනීමෙන් හුදෙකලාව හෝ තනිකම අවම කරගත හැකි බවය.

හුදෙකලා බව හෙවත් තනිකම ඔබ මානසිකව සහ ශාරීරිකව ලෙඩවීමට ප්‍රබල සාධකයකි. නිරෝගී ජීවිතයකට ඇතුළු වීමට දෙවරක් ඔබේ සිතුවිලි දෙස හැරී බලන්න.

► ෙෙවද්‍ය නයනානන්ද කුමාරනායක